Açık Eğitim Kaynaklarının Gelişimi ve Türkiye’de Uygulama Alanları
Öz
e-Öğrenme bir bilgisayar ağı üzerinden öğrenenlerin kendi kendine öğrenmesini temel alan eş zamanlı ve eş zamansız olarak gerçekleştirilen ve her birey için eşit eğitim imkânı sunan bir öğrenme çeşididir. Yüz yüze eğitimin ve e-Öğrenmenin etkinliğini artırmaya yönelik çalışmaların en önemlilerinden biri açık ders önerisinin geliştirilmesidir. Açık Eğitim Kaynakları (AEK), derslerin İnternet ortamında açık ve ücretsiz olarak erişimine ve kullanımına imkân sağlayan her türlü ders kaynağıdır. Dünya’da “Açık Eğitim Kaynakları” ile ilgili çalışmalar 1990 yılların sonlarında ABD’de MIT’in öncülüğünde başlatılmıştır. Türkiye’de ise bu yöndeki çalışmaların ilk defa 2006 yılında Türkiye Bilimler Akademisi’nin (TÜBA) öncülüğünde başlatıldığı görülmektedir.
Çalışmada “Açık Eğitim Kaynakları” konusunda çalışma yürüten ve sistematik altyapısını oluşturarak veri girişinde bulunan Ankara, Gazi, İstanbul Teknik, Hacettepe, Orta Doğu Teknik, Bartın, Harran ve Başkent Üniversiteleri ele alınmış ve bu üniversitelerin AEK Sistemleri çeşitli açılardan incelenmiştir. Araştırma sonucuna göre Türkiye’de AEK’ye yönelik girişimlerin yeterli düzeyde olmadığı,sadece sekiz üniversitenin bu yönde etkin bir çalışma içerisinde olduğu saptanmıştır. Çalışmada bu üniversiteler tarafından geliştirilen ve açık erişime açılan dersler; lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde incelenmiş ve doktora düzeyinde ders girişinde bulunan üniversite olmadığı tespit edilmiştir. En fazla ders girişinin fen bilimleri alanında, en az ders girişinin ise sağlık bilimleri alanında yapıldığı saptanmıştır. Ders materyalleri oluşturulmasında görsel, işitsel ve uygulamaya yönelik materyallerden ziyade pdf ortamında sunulan metinsel içeriklerin tercih edildiği görülmektedir. Açık ders herkesin erişimine açık olan ders içeriği sunmayı hedeflese de bazı üniversitelerdeki AEK’yi görebilmek için ilgili üniversitenin öğrencisi olmak gerekmektedir. Açık ders, ücretsiz ve açık eğitsel kaynakları barındıran ders olarak tanımlansa ve herkesin erişimine açık olması gerektiği düşüncesi yer alsa da bazı üniversitelerde bu sistemlere erişimde sadece o üniversite öğrencilerinin sahip olabileceği kullanıcı adı ve şifre ile sisteme giriş izni verilmektedir. Bu da sistemin oluşturma mantığına aykırıdır.
