Türkiye’de Toplumsal Bilimler ve İnsan Bilimleri Dergilerinde Hakemlik Süreci: Yazar, Hakem ve Editör Bakış Açılarından Bir İnceleme

Öz

Bu makalenin temel amacı, Türkiye’de yayımlanan toplumsal bilimler ve insan bilimleri dergilerindeki hakemlik sürecine ilişkin tutum ve davranışlar ile güncel uygulamaları yazar, hakem ve editör bakış açılarından incelemek olarak belirlenmiştir. Böylece bu süreçte yer alan çoğunlukla da rolleri çakışan tarafların (yazar, hakem ve editör) tutum ve davranışları ile yaşadıkları sorunlar ve zorluklar ilk elden belirlenebilecek, sürecin niteliğinin ve etkinliğinin arttırılmasına ya/ya da sürecin sorgulanmasına katkı sağlayabilecek veriler elde edilebilecektir. Bu amacı gerçekleştirmek üzere web tabanlı bir anket düzenlenmiştir. Anket bulguları göstermektedir ki toplumsal bilimler ve insani bilimleri alanlarındaki yazar, hakem ve editörler hakemlik sistemine ilke olarak destek vermektedirler. Anketi yanıtlayanların ezici bir çoğunluğu “hakemlik sistemi olmaksızın bilimsel iletişimde denetim sağlanamaz” düşüncesine katılmaktadır. Buna karşın, “hakemlik sistemi gereksizdir” düşüncesine katılanları oranı ise yalnızca yüzde üçte kalmaktadır. Ayrıca, ankete katılanların yalnızca dörte biri kadarı “mevcut hakemlik sisteminin yapabileceğimizin en iyisi” olduğu düşüncesine katılmaktadır. Buna göre, ankete katılanların büyük bir çoğunluğu hakemliği kalite denetimini sağlayan bir mekanizma olarak görse de mevcut hakemlik sisteminin yapılabileceğin en iyisi olmadığını ve iyileştirmeler yapılabileceğini düşünmektedir. Makalenin yazarları, bu ve diğer bulgulara dayalı olarak sürecin iyileştirilmesine yönelik öneriler getirmektedir.