Türkiye’de Kütüphanelerarası İşbirliği Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

Dünyadaki hiç bir kütüphane varolan tüm bilgi kaynaklarını sağlama, düzenle­me ve hizmete sunmada yeterli bütçe, bina ve profesyonele sahip değildir. Bu ne­denle kütüphaneler, derme geliştirmede, kataloglamada, kendi dermelerinde bu­lunmayan kaynaklara erişim sağlamada, kaynaklarını kullanmada, işbirliği ola­rak adlandırabileceğimiz ortak çalışmaları gerçekleştirmektedirler.

Cumhuriyet dönemi işbirliği çalışmalarını değerlendirmeyi amaçlayan bu ça­lışma kapsamında, ülkemizdeki kütüphanelerarası işbirliği uygulamaları tarih­sel, işbirliğini yönlendirici örgütler ve potansiyel uygulama alanları perspektifi içinde ele alınmıştır. Mevcut durumu saptamak amacıyla, Milli Kütüphane, Kü­tüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, ULAKBIM, Ankara’da bulunan özel kütüphaneler, okul kütüphaneleri, Milli Eğitim Bakanlığı, üniversite kütüphane­leri, konsorsiyumlar ve meslek derneklerinin çalışmaları incelenmiş, yapılan gö

rüşmeler sonucu ve literatürden elde edilen bilgiler değerlendirilmiştir.

Çalışma sonucunda, son yıllarda işbirliği çalışmalarının hız kazandığı, elekt­ronik kaynakların sağlanmasına yönelik iki konsorsiyumun ortaya çıktığı, üni­versite kütüphaneleri arasında belge sağlamada işbirliği projelerinin başlatıldı­ğı ancak işbirliğinin diğer alanları olan toplu katalogların hazırlanması, bibli­yografik bilgi paylaşımı, otorite dizinlerinin geliştirilmesi gibi alanlarda başarı­sız olunduğu, üniversite kütüphaneleri dışında kalan kütüphanelerde işbirliğinin olmadığı, kurumların konuyla ilgili “ ortak aklı” ve dolayısıyla bilgi, kaynak pay­laşımının, planlama ve örgütlenme becerisini geliştiremediği görülmüştür.

Kaynak, mevzuat, alt yapıdaki yetersizlikle nedeniyle, ortaya atılan projelerin sürekliliğinin sağlanamamış, hepsinden önemlisi işbirliği çalışmalarının temelini oluşturan adanmışlık ilkesinden yoksun olması, çalışmaların sürdürülebilirliğini ve yeni işbirliği çalışmalarının doğmasını engelleyen nedenler olarak karşımıza çıkmaktadır.