Bilgi Üretiminde Yazın Ürünleri ve Kütüphaneler: Atıfl arın Tespiti ve Analizi Yoluyla Araştırma
Öz
Bu çalışmada, bilgi/bilim üretimi sürecinde değer yaratan unsurlar olarak bilgi kaynakları ve kütüphanelerin katkısına odaklanılmakta; yaratılan ‘değer ’, ‘değeri yaratan unsurlar ’ ve ‘değer ölçümü ’ ve/veya ‘performans ölçümü ’ arasındaki üçlü kavramsal bağlantı irdelenmektedir. Bu bağlamda yazar, bilgi/bilim üretiminin çıktısı niteliğinde olan ‘yazın ’ (literatür) dünyasında bilgi kaynakları ve kütüphanenin yarattığı değeri ölçmek için “dokümanter ispat” olarak adlandırılabilecek özgün bir metodolojiye dayalı yeni bir ‘kavramsal model’ sunmaktadır. Model, araştırma sınırlılıkları dahilinde üniversitede tam zamanlı çalışan bilim insanlarının; ‘bilimsel bilgi üretimi sürecinin ürünü niteliğindeki yayınlarının niceliksel verisinin ne olduğu’, ‘söz konusu yayınlarının ulusal ve evrensel düzeyde erişilebilirliğinin hangi düzeyde bulunduğu’, ‘bilgi üretiminde en çok hangi bilgi kaynaklarını tercih ettikleri (tür, basılı/ e-ortam, dil, yazar, yayınevi, yaş seçenekleri ile) ’ ve ‘ilgili bilgi kaynaklarının, bağlı bulundukları üniversite kütüphanesinde hangi oranda bulunduğu ’ sorularına yanıt bulmayı olanaklı kılabilecek metodolojiyi içermektedir.
Modeli tanımlayan metodoloji, bugüne dek literatürde teorik ve pratik düzlemde yer alan ‘atıf analizi’, ‘bibliyometri’, ‘performans ölçümü’ ve ‘bibliyografik tarama ’gibi yöntem ve/veya teknikleri sentezleyen bir ‘bileşke ’ durumundadır. Bu makalenin amacı, sözü edilen ‘kavramsal model’i teorik düzlemde ele almak ve tartışmaya sunmaktır.