Ankara’daki Halk Kütüphanesi Çocuk Bölümleri ve Çocuk Kütüphanelerinin Bina, Güvenlik Donanımı ve Malzeme Niteliklerinin İncelenmesi

Öz

Amaç: Kütüphane bilinci, çocukların kütüphanelere erken yaşta gelmesi ile kazanılabilir. Bu süreçte kütüphanelerin hizmetlerini okul öncesi dönem çocuklarına ve ailelerine yönelik gerçekleştirmesinde sunulan hizmetler için gerekli mekânların varlığı ve niteliği büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı; Ankara’da bulunan çocuk kütüphaneleri ile il ve ilçe halk kütüphanelerinin çocuk bölümlerinin bina, güvenlik donanımı ve malzeme özelliklerini inceleyerek ne tür niteliğe sahip olduklarını ortaya çıkarmaktır. Yöntem: Bu çalışmanın örneklemini amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilen ve Ankara ilinde bulunan bir il halk kütüphanesi, bir çocuk kütüphanesi ve beş ilçe halk kütüphanesi oluşturmaktadır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmış olup araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından geliştirilen “Çocuk Kütüphaneleri Fiziksel Durum Kontrol Listesi” aracılığı ile toplanmıştır. Bulgular: Yapılan bu araştırmanın sonuçlarına göre bina özellikleri bakımından 24 maddenin 19’una (%79) sahip olan Ankara Ali Dayı Çocuk Kütüphanesi bina niteliği en yüksek kütüphane olurken, 24 maddenin 6’sına (%25) sahip olan Cebeci İlçe Halk Kütüphanesi ise bina niteliği en düşük kütüphane olarak saptanmıştır. Güvenlik donanım bakımından yine Ankara Ali Dayı Çocuk Kütüphanesi 17 maddenin 11’inden (%65) “Evet” alarak seçilen kütüphaneler arasında en iyi güvenlik donanımına sahip durumdayken Cebeci, Mamak ve Sincan İlçe Halk Kütüphanelerinin ise maddelerin yalnızca 4’ünden (%24) “Evet” sonucu alarak güvenlik donanımı bakımından en alt sırada oldukları görülmüştür. Malzeme bakımından ise Ankara Ali Dayı Çocuk Kütüphanesi ve Keçiören Cemil Meriç İlçe Halk Kütüphanesi 19 maddenin 16’sından (%84) “Evet” sonucu alarak sahip olunan malzeme niteliği bakımından en üst, Altındağ İlçe Halk Kütüphanesi ise 9 maddeden (%47) “Evet” sonucu olarak seçilen kütüphaneler arasında en alt basamaktadır. Sonuç: Çalışmanın sonucunda ortaya çıkan bulgular genel fiziksel durum açısından değerlendirildiğinde, örneklem grubunda yer alan yedi kütüphanenin ikisinin iyi niteliklere sahip, üç kütüphanenin ortalama nitelikte ve iki kütüphanenin ise yetersiz niteliklere sahip olduğunu göstermektedir. Özgünlük: Bu çalışma araştırmacılar tarafından geliştirilen “Çocuk Kütüphaneleri Fiziksel Durum Kontrol Listesi” kullanılarak Ankara’da farklı kütüphanelerde gerçekleştirilmiş ve araştırmacılar rehber kişi eşliği olmadan objektif bir şekilde kütüphanelerin fiziksel durumlarını yerinde incelemiştir.