1980 Nikaragua Okuryazarlık Kampanyası’ndaki Propaganda Posterlerinin Kitap Okuma Boyutunda İncelenmesi

Öz

1979 yılında Nikaragua’da meydana gelen devrim sonucunda Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi (Frente Sandinista de Liberación Nacional, FSLN), ülke yönetimini devralmış ve 1980 yılında okuryazarlık kampanyasını başlatmıştır. FSLN’nin kurucusu Carlos Fonseca’nın kütüphaneci ve öğretmen olması, kampanyanın ayrı bir önem kazanmasına yol açmıştır. Kampanyada okuryazarlığın ve kitap okumanın önemine vurgu yapılması amacıyla propaganda posterlerinden etkin bir şekilde yararlanılmıştır. Kampanya, 1980 yılında UNESCO Nadezhda K. Krupskaya okuryazarlık ödülüne layık görülmüştür. Çalışmada okuryazarlık kampanyasında okuryazarlığın ve kitap okumanın teşvik edilmesi amacıyla propaganda posterlerinden ne şekilde yararlanıldığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla çalışmada Amsterdam’daki Uluslararası Sosyal Tarih Enstitüsü’nden (Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis) propaganda posterlerine ulaşılmış ve ulaşılan propaganda posterlerindeki görsel ve yazılı göstergeler, ABD’li dilbilimci Charles William Morris’in göstergebilimindeki üç boyutu ışığında analiz edilmiştir. Elde edilen bulgularda, propaganda posterleri üzerinden okuryazarlığın insanları özgürleştirdiği ileri sürülerek ve okuryazarlık devrimle özdeşleştirilerek insanların okuryazar olmasının ve kitap okumasının teşvik edilmesine çalışıldığı ortaya çıkarılmıştır.